Stuurschappen of decision making communities

[Harry te Riele]

Heb met mijn broer Noud me verdiept in 300 jaar sturing in Nederland. Eén van de allerbelangrijkste causale drivers is de steeds maar doorgaande emancipatie van het individu: Reformatie (elk voor zich tegenover god), Amerikaanse revolutie (iedereen gelijk), Franse revolutie, Thorbecke's huis (uit angst voor revolutie), socialisme,
communisme, anarchisme, algemene democratie, individualisme, communities of practice, transitie-arena's. Het zijn bladeren die bijna logisch groeien aan dezelfde boom.
Wederóm stuit anno 2010 die system driver op problemen met de sturingsinstituties in ons land. Voor de RO is dat mooi beschreven in Een Plan Dat Werkt, hoofdstuk 11. Daar schrijven Haaijer c.s. dat het vrij goed lukt om bij CoP's een planontwerp te maken dat de vele belangen in een gebied dient, maar dat zodra het op besluitvorming aankomt, de bestuurder er maar een schrale boel van maakt. Daar zit iets helemaal niet goed.
Broer Noud & ik pleiten sinds enkele weken voor experimenteren met Stuurschappen. Een Stuurschap krijgt
verantwoordelijkheid en bevoegdheid om besluiten voor te bereiden, te nemen en om een budgetten toe te delen. Het is een tijdelijke institutie, een groep mensen waarvan de samenleving checkt of vertrouwenwekkende personen er zitting in hebben en of die de goede stappen doorlopen. Een Stuurschap heft zichzelf in principe op als het besluit genomen is. Daarom noemen we het ook wel fluide stuurschap. Engelse woord:
Decision making communities. De termen blijken op de plekken waar wij ons verhaal tot nu toe presenteerden in opvallend goede aarde te vallen en te benoemen wat er toch al op vele plekken in de RO gebeurt.

Decision making communities past naadloos in de Angelsaksische wind die Meshworks heet, waar maatschappelijk complete netwerken worden verbonden tot het samen uitvoeren van complexe veranderingen. Inclusief bestuurders.

Het is wél een clash met de monopolies in besluitvorming. Maar een logisch vervolg op besluitvoorbereiding van
de laatste tien jaar (CoP's en Transitiearena's).

Wie durft dit experiment als eerste aan?
H.

[Jan Dirven]

Dag Harry e.a. lezers,

Mooi woord: stuurschappen.
Maar zijn dat niet de horizontale netwerken voor systeeminnovaties/transities zelf?
Anders dan de vertikale hiërarchische mechanismen van technische leerprocessen en procedures, zijn agendering + instrumentatie en besluitvorming in de horizontale wereld van emerging sociale leerprocessen toch geen gescheiden processen of verantwoordelijkheden?
Cruciale vragen zijn dan:
i. In hoeverre weten relevante koplopers/innovatoren elkaar te vinden die zelf verantwoordelijkheden, bevoegdheden en middelen willen gaan inzetten en verdelen om vorm te geven aan zelf gekozen transitiepaden richting duurzame systeem- of ketenverandering?
ii. Krijgt dit horizontale mechanisme voldoende institutionele ruimte en rugdekking temidden van de verticale (en ook autonome) ordeningsmechanismen om te kunnen gedijen?
Naarmate deze vragen positiever kunnen worden beantwoord gedurende de ontwikkeling van het experiment, neemt de slaagkans ervan toe.
Zou dit niet een critische succesfactor kunnen zijn voor de gebiedsontwerpers die Hajer c.s. bespreekt?
Groet,
Jan Dirven.